EngРусTürk

Benzersiz Bir Proje

İki kilometreyi aşan derinlikte inşa edilen 81 santimetre çapındaki ilk boru hattı sistemi olan TürkAkım, sektörün teknik sınırlarını daha da ileriye taşıyor.

Azami güvenlik için tasarlandı

TürkAkım’ı oluşturan açık deniz boru hatları, her biri 12 metre uzunluğunda binlerce boru kesitinden oluşuyor. Borular, deniz altındaki muazzam basınca karşı dayanıklı olması için, 39 milimetre kalınlığında özel tasarlanmış karbon manganez çelik levhalardan üretildi. Kıyı yakınında sığ sulara döşenen borular, denizdeki hareketliliğe karşı daha da dayanıklı ve korumalı olması için betonla kaplandı.

1 Ocak 2020’de işletime giren TürkAkım, yıllık 31,5 milyar metreküp doğalgaz taşıma kapasitesiyle Türkiye ve Avrupa’ya güvenilir enerji arzı sağlıyor.

Boru hatları, doğalgazın aktarımı için en güvenli, uygun ve etkili taşıma yöntemlerinden biridir.

Sığ sularda döşenen borular daha da dayanıklı olması için 5 ila 8 cm kalınlığında beton ile kaplandı

Beton
kaplama

3,9 cm kalınlığında
çelik boru duvarı

Dış çeperde
korozyona karşı
üç kat polipropilen
kaplama

İç çeperde
sürtünmeye karşı
epoksi kaplama

Açık denizde inşaat

TürkAkım Projesi’nin açık denizdeki yapımını dünyanın en büyük inşaat gemisi olan Pioneering Spirit üstlendi. Borular gemide birbirine ve ana düzeneğe kaynakla birleştirildi. Boru hattı suya indirilmeden önce kaynaklama noktaları tek tek denetlenerek koruma için üzerlerine kaplama uygulandı.

Pioneering Spirit, yol aldıkça boru düzeneğine yeni kesimler ekleyerek 15 ayda Karadeniz’deki iki hattın yapımını tamamladı. Günde 24 saat çalışan gemi, her gün ortalama 5 kilometre uzunluğunda boru hattı döşedi. 2018 yılının Ağustos ayında bir günde 6,3 kilometre boru hattı inşa ederek sektörde bir dünya rekoruna imza attı. Derin denizlerdeki inşaat süreci, 2018 yılının Kasım ayında tamamlandı.

Üretim aşamasının ardından borular Karadeniz kıyısındaki limanlarda depolandı.

Levha üretimi

Levhalar

Kaynaklama

Ultrason ve Röntgen

Özel kaplama

Limana aktarım

Depolama alanına aktarım

Geçici depolama

Gemiye aktarım

Özel döşeme gemisi



Sektörde yeni bir çıta

TürkAkım, teknoloji ve malzeme bakımından doğalgaz taşıma sektöründe yeni bir çıta oluşturuyor. TürkAkım Açık Deniz Boru Hattı, 2200 metre derinlikte döşenen en büyük sistem.

Sualtı görüntüleme

Derin denizlerde, karşılaşılan nesnelerin ayrıntılı olarak incelenmesi ve güzergahın, boru hattının ve diğer bileşenlerin görsel denetiminin gerçekleştirilmesi için uzaktan kumandalı araç kullanılarak çekimler yapıldı. Uzaktan Kumandalı Araç faaliyet gösterirken üzerinde taşıdığı sonar veya manometre gibi araçları da kullandı.

Yüksek çözünürlüklü sismik tarama

Araştırma gemisinin ürettiği güçlü bir ses titreşimi, deniz tabanına çarparak yüzeyin altında yayıldı. Deniz tabanı, geri dönen titreşimin bir kısmını yansıtırken, bir kısmının deniz tabanında ilerlediği gözlemlendi. Jeofizikçiler geri dönen ses titreşimlerinin zamanlaması, geometrisi ve yoğunluğunu inceleyerek deniz tabanı altındaki farklı katmanların haritasını çıkarabildi.

Eko sondaj

Çoklu sinyal verebilen yankı cihazı kullanılarak oluşturulan akustik titreşimler,deniz tabanına veya burada karşılaşılan herhangi bir nesneye çarpıp nesnenin şekline göre farklı zaman ve şekillerde geri yayıldı. Böylece, deniz tabanının topoğrafyasının yanı sıra nesnelerin şeklini ve derinliğini gösteren üç boyutlu bir model oluşturulabildi.

Taban altı profil etüdü

Ses titreşimleri deniz tabanına dönüştürücüyle dikey olarak gönderildi ve titreşimin dönüşü alıcılarla kaydedildi. Bu yöntem, deniz tabanının altındaki tortul katmanların görüntüsünün elde edilmesini sağladı. Bu mini sismik araç, deniz tabanına yakın derinliklerde gezdirilebildiği gibi uzaktan kumandalı aracın üzerinde de kullanıldı.

Yan taramalı sonar etüdü

Deniz tabanı üzerinde daha geniş alanların akustik görüntüsünü oluşturmak için kullanılan bu teknik, bulunduğu noktadan sağa ve sola doğru 500 metrelik bir koridoru tarayarak güzergah yakınında herhangi bir engel olup olmadığına ilişkin bilgi sağladı. Yüksek frekanslı titreşim kullanan sonar, gemiyle çekilebildiği gibi uzaktan kumandalı aracın üzerine de takıldı. Akustik gölge, titreşimin zamanlaması ve yoğunluğu ile benzer akustik faktörler incelenerek, deniz tabanının özelliği, olası nesnelerin veya engellerin boyutları belirlendi.

Deniz tabanı numuneleri

Deniz tabanında farklı derinliklerden çeşitli yöntemler kullanılarak alınan örnekler laboratuvarda incelenerek deniz tabanının ekolojik, jeolojik veya jeoteknik özellikleri belirlendi. Deniz tabanının farklı jeofiziksel özellikleriyle ilişkili olarak incelenen sonuçlar, deniz tabanının altındaki katmanların jeolojik haritasının çıkarılmasına ve deniz tabanının boru inşaatına uygun olup olmadığını belirlemeye yardımcı oldu.

Azami Derinlik, m
Açık Deniz Uzunluğu, km
100
500
1000
70
Franpipe, Kuzey Denizi, ø 110 cm
210
Kuzey Akım, Baltik Denizi, ø 122 cm
360
Langeled, Kuzey Denizi, ø 112 cm
400
Mağrip-Avrupa, Akdeniz, ø 56 cm
610
Trans-Akdeniz, Akdeniz, ø 59 cm
1150
Yeşil Akım, Akdeniz, ø 81 cm
2150
Mavi Akım, Karadeniz, ø 61 cm
2160
Medgaz, Akdeniz, ø 61 cm
2200
TürkAkım Açık Deniz Boru Hattı, Karadeniz, ø 81 cm
2530
Perdido Norte, Meksika Körfezi, ø 46 cm

Derin denizlerin keşfi

TürkAkım Projesi, yüksek basınç altında dayanıklı ve güvenli bir boru hattı yaratmak için uzman mühendislerin deneyimleriyle en gelişmiş boru hattı tasarım ve teknolojisini kullandı. Sistem, her biri 81 santimetre çapında ve 12 metre uzunluğunda boru kesitlerinin bir araya getirilmesiyle ortaya çıkan 2 ayrı boru hattından oluşuyor. Çelik üretiminde ve yüksek hassasiyetli boru imalatında en yeni teknikleri kullanan mühendislerimiz, 39 mm kalınlığında son derece dayanıklı borular tasarlamayı başardılar. Hem dış su basıncına, hem de 300 barlık iç tasarım basıncına dayanıklı 150.000’den fazla borunun kullanıldığı bu sistem, yüksek miktarda doğalgazın güvenli ve sağlıklı bir şekilde taşınmasını sağlıyor.

Bu benzersiz tasarım özellikleri sayesinde, TürkAkım, deniz aşırı doğalgaz taşımacılığında yeni bir çıta oluşturuyor.

Boru hattının güvenliği

Boru hattı, belli aralıklarla boru denetim araçları (PIG) kullanılarak içeriden denetlenecek. PIG’ler, boru hattına Rusya’daki kara çıkışı tesislerinde girip doğalgaz akışıyla beraber kara çıkış tesislerine doğru ilerleyerek burada özel PIG alıcılarıyla hattan çıkarılacak.

Eğimler, çukurlar, anormal deniz taban arazileri ve kıta sahanlığı sınırı gibi boru hattı güzergahının hassas kısımları, başlangıçta yılda bir, sonrasında da izleme raporu sonuçlarının öngördüğü sıklıkta taranacak.